- Βίσμαρκ, αρχιπέλαγος
- (Bismarck Archipelago).Νησιωτικό σύμπλεγμα (49.730 τ. χλμ.) του κράτους Παπούα Νέα Γουινέα στον νοτιοδυτικό Ειρηνικό ωκεανό.Περιλαμβάνεται μεταξύ του Ισημερινού και νότιου γεωγραφικού πλάτους 7° και μεταξύ 145° και 155° ανατολικού μήκους. Το αρχιπέλαγος αποτελείται περίπου από 200 νησιά και σκοπέλους. Το μεγαλύτερο νησί, η Νέα Βρετανία (πρώην Νέα Πομερανία, 36.519 τ. χλμ.), εκτείνεται σε βορειοανατολική και νοτιοδυτική κατεύθυνση, ακολουθούμενο ΒΑ από τη Νέα Ιρλανδία (πρώην Νέο Μεκλεμβούργο, 8.651 τ. χλμ.). Το αρχιπέλαγος συνεχίζεται στα ΒΔ με το νησί Λαβονγκάι ή Νέο Ανόβερο (1.191 τ. χλμ.) και τα Νησιά του Ναυαρχείου (Admiralty Islands, 2.072 τ. χλμ.) σχηματίζοντας ένα τεράστιο ημικύκλιο ανοιχτό στα δυτικά. Έχει σχηματιστεί από τριτογενείς πτυχώσεις των νησιωτικών Ινδιών και παρουσιάζει σήμερα σημαντική ηφαιστειακή δράση. Έχει δάση κυρίως με ισημερινή βλάστηση και κλίμα θερμό και υγρό. Ο πληθυσμός, που ανήκει στη μελανησιακή εθνογλωσσική οικογένεια, ζει από τη γεωργία(κοκκοφοίνικες, καπόκ, κόπρα, καουτσούκ, κακάο, καφές), την αλιεία και τη χειροτεχνία. Σπουδαιότερο αστικό κέντρο είναι η Ραμπάουλ (16.000 κάτ.) στο νησί Νέα Βρετανία.
Το α.Β. εξερευνήθηκε για πρώτη φορά τον 18ο αι. Το κατέλαβαν οι Γερμανοί το 1884 και έμεινε υπό την κυριαρχία τους έως τον Α’ Παγκόσμιο πόλεμο, οπότε κατελήφθη από τα αυστραλιανά στρατεύματα ως έδαφος υπό εντολή της Κοινωνίας των Εθνών. Μετά την ιαπωνική κατοχή, κατά τον Β’ Παγκόσμιο πόλεμο, παραχωρήθηκε πάλι ως έδαφος υπό κηδεμονία στην Αυστραλία. Τέλος, το 1973, ακολούθησε την Παπούα Νέα Γουινέα, που έγινε ανεξάρτητο κράτος, χωρίζοντας το έδαφος της Νέας Γουινέας στα δύο.
Φωτογραφία του αρχιπελάγους Βίσμαρκ, από δορυφόρο της ΝΑΣΑ, τον Σεπτέμβριο του 1994? πιο συγκεκριμένα, διακρίνεται η ηφαιστειακή έκρηξη που συνέβη στις 19 Σεπτεμβρίου 1994 στο νησί της Νέας Βρετανίας (φωτ. NASA, earth.jsc.nasa.gov)
Dictionary of Greek. 2013.